Leptanilla japonica
podrodzina:Leptanillinae; plemię:Leptanillini

Jest to maleńka (robotnice mierzą tylko jeden milimetr), występująca w Japonii mrówka nomadna. Kolonie zawierają około stu robotnic i pędzą życie podziemne. Charakterystyczne są też ich preferencje pokarmowe - mianowicie żywią się one wyłącznie wijami-parecznikami (Chilopoda). W efekcie są to mrówki ekstremalnie rzadkie. Poszukując pożywienia, mrówki te kierują się węchem (są one zupełnie ślepe - nie posiadają oczu). Jak wszystkie mrówki nomadne, również i one polują w zwartych grupach (co nie może dziwić, zważywszy na to, iż ich zdobycz jest wielokrotnie od nich większa). Mrówki te wykazują specjalne, anatomiczne przystosowania do koczowniczego trybu życia - ich larwy posiadają specjalne wyrostki, zaś robotnice odpowiednio do nich dopasowane żuwaczki, co pozwala na bardzo sprawny transport podczas przenosin na nowe miejsce biwakowania. Wykazują one roczny cykl rozwojowy - na wiosnę, gdy pełno świeżo wylęgłych z jaj, młodych, potrzebujących spro pożywienia larw, mrówki te często zmieniają miejsca gniazdowania, polując intensywnie na wspomniane już wije, zaś królowa ma mały odwłok (co umożliwia jej sprawne przemieszczanie się wraz ze swymi córkami) i nie składa jaj. Latem, gdy larwy podrosną, zaczynają wydzielać przez specjalne eksudatoria swą krew (hemolimfę) - jest ona ekskluzywnym pokarmem zarezerwowanym wyłącznie dla królowej. Jej odwłok na skutek takiej "wampirzej" diety szybko się rozrasta i zaczyna ona składać duże ilości jaj. Larwy wkrótce przekształcają się w poczwarki. W tym stadium, gdy królowa ma bardzo ograniczone zdolności ruchowe na skutek fizjogastrii odwłoka, kolonia przechodzi w fazę stacjonarną, a robotnice zaprzestają intensywnych polowań. Wkrótce kolonia przygotowuje się do snu zimowego. Na wiosnę zaś wylęga się nowe pokolenie larw i cykl zaczyna się od początku.


Robotnica Leptanilla japonica. Autorami fotografii są Hirotami T. Imai oraz Masao Kubota.