Thaumatomyrmex atrox
podrodzina:Ponerinae; plemię:Thaumatomyrmecini

Ten południowoamerykański, niezwykle rzadki gatunek, jest swoistym dziwowiskiem w świecie mrówek. Po pierwsze, formuje najmniej liczne kolonie w świecie mrówek - liczba robotnic w jednym gnieździe nigdy nie przekracza pięciu. Po drugie - brak u niego kasty królowych, rozród zapewniany jest przez robotnice. Po trzecie: ma niezwykłe, niesymetryczne, zakończone bardzo długimi zębami żuwaczki, co można obejrzeć na fotografii poniżej. Po czwarte: jego dieta jest również niezwykła. Otóż poluje on tylko i wyłącznie na wije z rodziny Polyxenidae, które to wije są omijane szerokim łukiem przez innych potencjalnych drapieżców ze względu na to, iż są pokryte gęstą, lepką szczeciną, która w dodatku może być wystrzeliwana na odległość tak jak kolce jeżozwierza. Szczecina ta skutecznie oblepia i kłuje całego napastnika, tak, że zwykle totalnie unieruchomiony umiera on w krótkim czasie. Ale Thaumatomyrmex nauczyły sobie radzić z tymi wijami, ba, nie jedzą nic innego oprócz nich. Gdy polująca samotnie robotnica napotka przedstawiciela Polyxenidae, zbliża się do niego, błyskawicznym ruchem żuwaczek nabija go na długie i ostre zęby, które bezproblemowo przebijają nie tylko warstwę szczecinek, ale i wysyconą wapniem kutikulę ofiary, a następnie dobija ją przy pomocy użądlenia. Potem dokładnie czyści się ze szczecinek, które ofiara mogła wystrzelić przed swą śmiercią, wywraca zdobycz na brzuch, oczyszcza miejsce chwytu ze szczecinek przy pomocy sztywnych szczoteczek znajdujących się na przednich odnóżach, łapie ofiarę i zanosi ją do gniazda. Tam dokonuje dalszego oskubywania zdobyczy, regularnie dokładnie się czyszcząc. Wreszcie, gdy zdobycz jest już skrupulatnie oskubana ze śmiercionośnych szczecinek, mrówki mogą przystąpić do konsumpcji. Szczecina wija zostaje zaś wymieszana z innymi odpadami z gniazda i ułożona przy wejściu do gniazda - w ten sposób powstaje mur najeżony niebezpiecznymi trichomami, który odstrasza potencjalnych intruzów.


Samica Thaumatomyrmex atrox - widoczne charakterystyczne żuwaczki. Autorem zdjęcia jest Alex Wild, twórca fotogalerii www.myrmecos.net.