Crematogaster smithi
podrodzina:Myrmicinae; plemię:Crematogastrini

Crematogaster smithi jest dosyć rzadką mrówką występującą wyłącznie w górach Arizony w Ameryce Północnej. Formuje ona ściśle monoginiczne kolonie liczące kilkaset robotnic minor oraz jedną lub kilka (maksymalnie dziesięć) robotnic major. I to właśnie owe nieliczne robotnice major wzbudzają największe zainteresowanie myrmekologów. Ich funkcja jest bowiem niezwykła jak na mrówczy świat - podczas gdy robotnice major innych gatunków zazwyczaj pełnią funkcję żołnierzy, transporterów, żywych magazynów na pokarm czy wręcz siły roboczej dobrej do wszystkiego, robotnice major Crematogaster smithi zdają się nie robić w gnieździe nic. Poza jedną rzeczą: składaniem niezapłodnionych jaj. Ich płodność jest dosyć duża - składają około siedmiu jaj dziennie. Najprawdopodobniej znaczna część jaj służy jako żywy magazyn pokarmu - inne mrówki z tych pustynnych okolic, gdzie okresy głodu są częste, a okresy obfitości jedzenia rzadkie, albo magazynują nasiona jak Pogonomyrmex albo posiadają kastę beczek jak Myrmecocystus - tymczasem ani jednego ani drugiego nie spotkamy u Crematogaster smithi. Jaja, będąc żywymi, pozostają świeże przez długie tygodnie i mogą być konsumowane w miarę potrzeb. Niemniej jednak badania wskazują na to, że przynajmniej część z tych jaj rzeczywiście rozwija się w samce. I nie ma się czemu dziwić - w rzeczy samej bezpłodnym robotnicom minor z genetycznego punktu widzenia bardziej opłaca się wychowywać siostrzeńców, z którymi są spokrewnione w stopniu 0,375 niż braci, z którymi są spokrewnione w stopniu 0,25.


Robotnice i królowa Crematogaster smithi. Autorem fotografii jest Alex Wild, twórca myrmekologicznej fotogalerii http://www.myrmecos.net.
Crematogaster smithi - robotnica major otoczona robotnicami minor. Autorem fotografii jest Alex Wild, twórca myrmekologicznej fotogalerii http://www.myrmecos.net.