Formica exsecta
podrodzina:Formicinae; plemię:Formicini

Jej polska nazwa to ozdobnica większa. Robotnica mierzy 4,5 - 7,5 mm. Tylna część głowy i odwłok brunatne, pozostała część ciała brunatnawoceglasta lub nawet brunatnawożółta. Czasami występuje brunatna plama na tułowiu. Czułki i nogi żółto~ lub ceglastobrunatne. Łuska pomostka głęboko wycięta. Królowa słabo błyszcząca o długości 7,5 - 9,5 mm, wierzch głowy, plamy na tułowiu i odwłok brunatne, reszta ciała brunatnawożółta lub brunatnawoceglasta. Samiec mierzy 6,2 - 9,5 mm i jest brunatnoczarny, pokryty skośnymi, odstającymi włoskami. Czułki i nogi żółte lub żółtobrunatne. W Polsce można ją spotkać głównie na wschodzie kraju na skraju lasu lub śródleśnych polanach (niezależnie od typu lasu). Występuje wyłącznie na glebach lekkich - bielicach i zbielicowanych piaskach. Gniazda buduje ze suchych źdźbeł trawy, zwykle niewielkie o średnicy do 30 cm, chociaż notowano również i takie, których średnica przekraczała jeden metr. Często tworzy kolonie polikaliczne, niejednokrotnie bardzo rozległe, złożone z sieci połączonych ze sobą gniazd oraz naziemnych stacji pokarmowych. Kolonie rozmnażają się standardowo (wtedy zachodzi pasożytnictwo czasowe na Formica fusca - królowa wnika do gniazda gospodarzy - udając martwą pozwala się wnieść jako pokarm, przesiąknąwszy zapachem kolonii odnajduje i zabija prawowitą władczynię a następnie zajmuje jej miejsce), lub przez podział. Średni czas życia królowej jest długi - wynosi 27 lat. Mrówki te są agresywne i drapieżne, hodują także mszyce. Loty godowe odbywają się w lipcu i sierpniu.


Robotnica Formica exsecta. Fotografia pochodzi z serwisu photos.fourmis.free.fr/, autorem jest user Cekiki.