Mrówka czarniawka (gdyż tak nazywa się ją w języku polskim) zamieszkuje raczej suche środowiska Europy oraz Azji. Żyje na obrzeżach lasów, na leśnych polanach, na stepach, łąkach czy pastwiskach. Gniazda zaopatrzone w płaskie kopce z martwych szczątków roślinnych otoczone są zwykle pierścieniem wysokiej roślinności. Kolonie zawierają do kilku tysięcy robotnic. Mrówka ta na północy jest zwykle monoginiczna, zaś na południu poliginiczna i polikaliczna. Jest ona czasowym pasożytem Formica z grupy fusca (Serviformica). Loty godowe odbywa pod koniec maja i z początkiem czerwca, czasami okres lotów godowych przedłuża się do lipca. Robotnica mierzy 4,5 do 9,5 mm i ma ciało obficie owłosione z tylną częścią głowy, odwłokiem i plamą na tułowiu czarnymi, a resztą brunatnawoceglastą, przy czym obie te barwy są wyraźnie rozgraniczone. Zakres rozmiarów robotnic jest tak duży ze względu na polimorfizm kastowy, który pociąga za sobą typowy dla Formica polietyzm kastowy, w którym robotnice mniejsze odpowiedzialne są za większość prac, zaś większe pozostają w gnieździe, opiekując się potomstwem, magazynując płynny pokarm i stanowiąc swoiste rezerwy na wypadek zagrożenia. Królowa wygląda podobnie do robotnicy, aczkolwiek jest większa (9,5 do 11,5 mm) i ma mocno urzeźbioną powierzchnię czarnych części ciała. Samiec mierzy tyle co królowa i jest cały czarny i włochaty. Formica pratensis znana jest z dość ciekawego zachowania - mianowicie traktuje ona pokrewny gatunek - F. rufibarbis - jako swojego rodzaju zwiadowców. Robotnice F. pratensis czujnie obserwują robotnice F. rufibarbis i gdy widzą, że tamte znalazły jakieś obfite źródło pożywienia, wkraczają do akcji i odbierają je im siłą. Zaobserwowano, że kolonie pozbawione sąsiedztwa F. rufibarbis są mniej efektywne w zdobywaniu pokarmu (rzecz jasna F. rufibarbis pozbawiona swego hegemona radzi sobie o wiele lepiej). Uwaga! Gatunek prawem chroniony!

Robotnica Formica pratensis - autorem jest user Cekiki z fotogalerii http://photos.fourmis.free.fr.