Oecophylla smaragdina
podrodzina:Formicinae; plemię:Oecophyllini

Mrówki te, zwane także tkaczkami lub prządkami, żyją w zbudowanych przez siebie na drzewach gniazdach z liści. W przeciwieństwie do drugiego opisywanego gatunku - afrykańskiej Oecophylla longinoda gatunek ten występuje w Azji oraz Australii. Ich charakterystyczną cechą rozpoznawczą są zielonkawe głowy i odwłoki (stąd nazwa gatunkowa "smaragdina"). Podczas konstrukcji gniazda całe rzesze robotnic major ciągną liść w jedną stronę; gdy dwa liście są w zbyt dużej odległości, mrówki tworzą żywe łańcuchy, szczepiając się pazurkami i łącząc swoje wysiłki. Wprost zaskakująca jest ich koordynacja. Następnie robotnice sklejają brzegi liści jedwabiem, używając jako tubek kleju swych... larw. Larwy podczas tej czynności całkowicie nieruchomieją, robotnica maca czułkami krawędź liścia, a następnie larwę i przytyka ją do krawędzi. Na ten sygnał larwa zaczyna snuć jedwabną przędzę. Co dziwniejsze, larwy te, w przeciwieństwie do większości innych larw z podrodziny Formicinae nie używają przędzy do budowy własnych kokonów; przepoczwarzają się gołe. Robotnice major, stanowiące liczniejszą z dwóch kast występujących u tych mrówek, oprócz konstrukcji gniazd, odpowiedzialne są także za żerowanie oraz obronę kolonii. Mniej liczne robotnice minor opiekują się potomstwem i królową, a także zajmują się wypasem hodowanych wewnątrz gniazd, dostarczających spadzi, symbiotycznych czerwców. Taka synchronizacja nie byłaby możliwa bez odpowiedniej komunikacji; mrówki te wykształciły najbardziej skomplikowany system porozumiewania się. Język ten składa się z około pięćdziesięciu chemicznych słów, które, uzupełniane przez sygnały dotykowe mogą utworzyć kilkaset mrówczych zdań. Przykładowo: prządka może zaalarmować swe siostry na dwa sposoby: podbiegając do jakiejś i kiwając się w przód i w tył, wymachując czułkami, lub feromonalnie, poprzez kolejno wydzielane feromony: pierwszy z nich - heksanal - zwraca uwagę mrówek i powoduje, że zaczynają one machać czułkami, starając się wyłapać kolejne feromony; drugi - heksanol - zachęca mrówkę do biegu w stronę źródła alarmu; trzeci z nich - undekanon - wywołuje agresję i chęć gryzienia każdego obcego przedmiotu; czwarty i ostatni - butyloktenal - wzmaga agresję. Warto zauważyć, że pojedyncza duża kolonia może kontrolować nawet kilka sąsiednich drzew. Co ciekawe, posterunków granicznych (a więc najbardziej wystawionych na atak) strzegą stare robotnice, zbyt niedołężne, żeby opiekować się larwami - jest to zupełne przeciwieństwo sytuacji, która występuje u ludzi, gdzie na wojnę wysyła się młodych mężczyzn. W gniazdach znajdują się hodowane przez te mrówki czerwce, dostarczające swym opiekunom smacznej spadzi. Ciekawe jest to, że mrówkom tym zdarza się polować również na drobne kręgowce - widywano je taszczące małe ptaki po pionowym pniu drzewa, ukazuje to w pełni ich siłę i zdolność do grupowej pracy.


Robotnice Oecophylla smaragdina. Autorem zdjęć jest Alex Wild, twórca fotogalerii www.myrmecos.net.

Gniazdo Oecophylla smaragdina. Autorem zdjęcia jest Alex Wild, twórca fotogalerii www.myrmecos.net.