Duża, kosmata, poliginiczna i zdecydowanie nieprzyjemna mrówka znana z lasów równikowych Ameryki Południowej. Żyje w zbudowanych przez siebie ogrodach. Są to kuliste zlepki ziemi, przeżutej masy roślinnej etc. wielkości od piłki ping-pongowej do futbolowej, zawieszone na drzewach. W ogrodach tych żyją symbiotyczne gatunki roślin. Mrówki żywią się ich nektarem a także specjalnymi ciałkami odżywczymi. Nasiona, znoszone do gniazda (które znajduje się wewnątrz ogródka) kiełkują, a ich korzenie stają się rusztowaniem dla zawieszonych wśród gałęzi ogrodów. Zazwyczaj gniazdo składa się z kilku czy kilkunastu rozrzuconych po całym drzewie ogródków połączonych śladami zapachowymi. Powstaje pytanie: po czym mrówki poznają, które nasiona warto zbierać? Jak się okazało, epifityczne symbionty mają tegument nasienny zaimpregnowany pewną substancją, która jest również naturalnym feromonem seksualnym wytwarzanym przez samce C. femoratus. Mrówki te wiedzą, jakim skarbem dysponują i dlatego zaciekle go bronią. Jest to bodaj najbardziej agresywny gatunek świata. Robotnice wszystkich kast tego polimorficznego gatunku angażują się w zajadły atak przypuszczany na agresora. Żuwaczki żołnierzy bez problemu przecinają nawet ludzką skórę, a polana kwasem mrówkowym rana sprawia duży ból. Bardzo często żyje w parabiozie z Crematogaster limata var. parabiotica. Mieszkają one we wspólnych gniazdach, tylko potomstwo trzymając osobno. Poruszają się wspólnymi śladami zapachowymi do mszyc po spadź, jak i do miodników pozakwiatowych w ich ogródkach. Zachowują się tak, jakby należały do jednej kolonii, występuje między nimi trofalaksja etc. Jeden z ciekawszych przykładów.

Robotnica Camponotus femoratus. Autorem zdjęcia jest Kari Ryder Wilkie.