Formica wheeleri
podrodzina:Formicinae; plemię:Formicini

Formica wheeleri jest jednym z amrykańskich gatunków należących do tego samego podrodzaju co rodzima F. sanguinea. Mrówki te potrafią wykonywać samodzielnie wszelkie niezbędne prace w gnieździe, wykazując przy tym umiarkowany stopień polietyzmu kastowego, niemniej jednak przeprowadzają również częste rajdy po niewolnice. Całe zastępy robotnic są rekrutowane przy pomocy śladów zapachowych, czasami także robotnice wzajemnie się noszą niczym podczas rekonesansu nowego miejsca na gniazdo, a następnie wdzierają się do wnętrza gniazda ofiar. Podczas rajdów tych, co jest dla mrówek z tego podrodzaju niezwykłe, walka bywa bardzo zacięta. Podczas gdy F. sanguinea walczy tylko, gdy jest do tego zmuszona, zaś standardowo nie atakuje ofiar, lecz ogranicza się do rabowania potomstwa, F. wheeleri bardzo często atakuje ofiary i zwykle łupem każdego rajdu, oprócz poczwarek wychowywanych na niewolników, padają również dorosłe siostry poczwarek które są znoszone do gniazda i traktowane jako pokarm. Przemawia to za tezą, że, przynajmniej w tym wypadku, niewolnictwo wyewoluowało z zachowań drapieżniczych - przodek tego gatunku najprawdopodobniej rabował poczwarki jako pokarm, czasami niektórym poczwarkom udawało się przeżyć, a następnie w wyniku doboru naturalnego rozwinęło się zachowanie znane obecnie. Kolejną tezą przemawiającą za takim obrotem sprawy jest fakt, że F. wheeleri chętnie w ogóle poluje na inne mrówki - stanowią one znaczną część jej pokarmu. Ponieważ gatunek ten ma w swoich gniazdach często niewolnice z różnych gatunków, mocno zróżnicowanych pod względem zachowania, tworzy się u niej coś w rodzaju systemu kastowego. Przykładowo niewolnice z gatunku F. fusca pełnią w gnieździe funkcję żywych magazynków pokarmu oraz piastunek dla potomstwa, zaś F. neorufibarbis odgrywają rolę budowniczych gniazda, a także pomagają w jego obronie, niejednokrotnie pomagając swym panom w rajdach niczym janczarzy. Gniazda gatunek ten zakłada na drodze pasożytnictwa czasowego na Formica z grupy fusca (Serviformica).


Robotnice Formica wheeleri. Autorem zdjęcia jest Alex Wild, twórca fotogalerii www.myrmecos.net.